طنزِ اختلاس نوشته فریدون توللى

.

image

و اختلاس بر وزن اسکناس اندر لغت سرقت را گویند و اخص آن سرقت دیوانیان است از خزانه و در تسمیه ی این کلمه عقاید متفاوت است ؛ زمره ای کتابت آن با ” صاد” کرده و ریشه ی آن را خلوص دانسته اندو حجت ایشان اینکه مأمور مختلس را ارادت و اخلاص چنان است که کیسه ی خویش را از خزانه ی دیوان فرق ننهد و جدایی در میانه نبیند . چنان که شاعر فرماید :

خلوص نیت و اخلاص چون به پیش آمد

ز جیب خویش منه فرق،جیب دولت را

ببر زکیسه ی دیوان و قصر و کاخ بساز

به خویش راه مده خواری و مذلت را

گروهی دیگر اختلاس را از اختلال حواس گرفته و به همین علت مختلسین را از سیاست و مجازات معاف دانسته اند.

زاختلال حواس است اختلاس،ای دوست

که هوشیار بدین کار تن نخواهد داد

جنون محض بود ، ورنه مرد روشن رای

تن از برای یکی پیرهن نخواهد داد

خواجه علی طفیلی در رساله ی ” مصباح المتخلسین” اختلاس اندک را تحریم فرموده و حجتی که آورده این است که چنین مختلس را یارای ارضای فراتران خود نیست و گاه باشد که مغرضین بر وی حسد برند و به زندانش اندازند.

در پی دانه مرو همچو کبوتر که تو را

عاقبت بهر یکی دانه به دام اندازند

صید کن شیر صفت،نیم بخور،نیم ببخش

تا به هرجا که روی بر تو سلام اندازند

و بر مختلس است که در امر اختلاس ، همت بلند دارد و از مسروقات خویش بخشی گران نثار فراتران کند و بقیت آن به نام خویش و پیوند به کار ابتیاع ضیاع زند و عمر در شاد کامی به سر آورد که گفته اند :

تو دزدی می کن و در کیسه انداز

که دزدان راست در این ره سرودی

اگر دزدی نباشد در ادارات

در استخدام دولت ،نیست سودی

image

آشنایى با نویسنده 

روانشاد فریدون توللی زاده ١٢٩٨ در شیراز شاعر ، نویسنده منتقد وطنزنویس – در رشته باستان شناسی فارغ التحصیل شد.

از پیشروان شعر نو فارسی و از نخستین کسانی است که به شعر نیمایی گروید اما دوباره به قالب کهن بازگشت.وى در سال ۱۳۶۴ در گذشت

این نوشته در هنر و ادبیات ارسال و , برچسب شده است. افزودن پیوند یکتا به علاقه‌مندی‌ها.